نحوه ریشه زنی و ترمیم ریشه فرش ماشینی و فرش دستباف
ریشه فرش چیست و ریشه زنی فرش را چه کسی انجام می دهد؟
معمولا ریشه‌های فرش به علت در راس قرار گرفتن و آزاد بودن، بیشتر در معرض آسیب و کثیفی قرار دارند. ریشه زنی فرش در صورتی که ریشه های فرش از بین رفته باشند توسط کارخانه های قالیشویی انجام می شود.
ریشه های فرش معمولا درفرش های دستباف از نخ هایی که به دار قالی آویخته شده بود برش زده می شد و نخ اضافی برای بالا بردن مقاومت فرش تازه بافته شده بود. ادامه ی این داستان همچنان در فرش های ماشینی و ابریشمی نیز مانده است.
در فرش های ماشینی ریشه فرش به صورت مجزا به فرش دوخته می شود. در صورت از بین رفتن ریشه‌ی قالی می توانید آن را به کارخانه های قالیشویی بدهید تا برایتان تریم ریشه یا همان ریشه زنی قالی انجام پذیرد.
ریشه زنی فرش هزینه‌ی زیادی ندارد و زمان زیادی نیز نیاز ندارد.
ریشه زنی فرش در منزل
آیا ریشه‌ی پاره شده‌ی فرش ماشینی قابل تعویض یا ترمیم در منزل می باشد؟
در صورت داشتن یک نخ و سوزن ضخیم می توانید این کار را در خانه نیز انجام دهید. در کارخانه‌های قالیشویی ترمیم ریشه فرش بوسیله یک دستگاه که همانند چرخ خیاطی می‌باشد انجام می‌شود.
ریشه فرش ماشینی اصطکاک فرش با پا را به حداقل می‌رساند و از آنجایی که لبه‌های فرش آسیب پذیرترین بخش فرش هستند، با استفاده از ریشه و شیرازه دوزی این اصطکاک را به حداقل می‌رسانند. عموما ریشه های فرش برای اینکه زیر پا نمانند و سریع از بین نروند می توانید از همان روز اول که فرش را می خرید آن را با چسب پهن به صورت مرتب بچسبانید، تا هم تمیز بماند و هم پاره نشود.
در برخی فرش‌ها از ریشه زنی استفاده نمی‌شود و از یک دور دوزی برای بالا بردن مقاومت فرش استفاده می‌شود تا بافت فرش حفظ شود. این روش بسیار بهتر از روش ریشه زنی می‌باشد.
ریشه زنی فرش دستباف
ریشه بافی یا ریشه زنی فرش دستباف با فرش ماشینی بسیار متفاوت می باشد. در فرش دستباف بر خلاف فرش ماشینی از نخ خود، دار قالی استفاده شده است و این ریشه ها باعث مقاومت بالای بافت فرش می‌شود. در صورت از بین رفتن ریشه‌های فرش دستباف می توانید آن را به کارخانه های قالیشویی بسپارید تا برایتان ترمیم کنند.
فرش های دستباف چون از نخ های طبیعی استفاده می شوند و درصد پلاستیک آن‌ها نیز کم می‌باشد در مدت زمان کوتاه‌تری از بین می‌روند. برای ترمیم آن باید ابتدا نخ های پوسیده از لبه‌ی فرش جدا شوند و کار ترمیم ریشه بر روی آن انجام شود.
از روی نخ های ریشه می توان جنس بافت فرش دستباف را نیز متوجه شد. حتی میزان عمر و پوسیدگی فرش دستباف از روی ریشه های آن قابل تشخیص است.
عمل ریشه زنی فرش باید قبل از شستشوی فرش انجام شود. در هنگام شستن فرش، تارهای فرش خود را جمع می کنند. هر چه جنس نخ فرش، از پشم و پنبه باشد جمع شدن تارها بیشتر می شود.
در عمل ریشه زنی فرش های دستباف، با ایجاد ریشه سالم می توان فرش را دار کشی کرد. در این حالت ریشه های سالم به دار آویخته می شوند، فرش در این حالت در حالت کشش قرار می گیرد و به حالت اولیه بر می گردد. در صورتی که بافت فرش دچار پوسیدگی شده باشد عمل دار کشی نباید انجام شود زیرا باعث پارگی فرش می گردد.
برای انجام دارکشی فرش حتما باید آن را به قالیشویی و افراد توانمد سپرد تا فرش شما را آسیب نزنند.
ریسشه بافی فرش و ریشه زنی فرش
ریشه بافی فرش ماشینی
ریشه زنی فرش های ماشینی برخلاف فرش های دستباف با دست انجام نمی شود. تمام مدل ها با دستگاه های مخصوص دوخت ریشه انجام می شود. مشتری می تواند نخ مورد نظر خود را برای ریشه بافی فرش انتخاب نماید. اما کارشناس ریشه بافی فرش خودش با تجربه و تخصصی که دارد می تواند شما را در این مورد به بهتیرن نحو راهنمایی کند.
برای ریشه بافی فرش ابریشم نیز از همان روش ریشه بافی فرش ماشینی استفاده می شود. اما نخ فرش ابریشم با فرش ماشینی متفاوت می باشد و از نظر هزینه نیز ریشه زنی فرش ابریشم با فرش ماشینی متفاوت می باشد.
نحوه ریشه بافی فرش ماشینی و دستباف
انواع ریشه بافی
روش های متفاوتی برای ریشه زنی فرش وجود دارد:
ریشه بافی متصل
در روش ریشه بافی متصل، ریشه‌های تخریب شده را با قیچی مخصوص به صورت مرتب و با دقت از انتها جدا می کنند. سپس با استفاده از نخ چله با رج شمار مناسب شروع به وصل کردن ریشه می کنند. با نصب فرش روی میز کار مناسب این کار می توان ریشه بافی را انجام داد. مزیت این کار این است که ریشه ها به صورت سفت کار می شوند. در روش ریشه زنی متصل کاملا باید دقت شود تا ریشه ها شل وصل نشوند.
ریشه بافی بطلمه
برای فرش‌هایی که تار و پود محکمی دارند و بافت آن‌ها ریز می باشد، از روش ریشه بافی بطلمه استفاده می شود. از آنجایی که بافت فرش ریز می باشد در هنگام دوخت ریشه باید احتیاط لازم را به کار برد تا فرش آسیب نبیند و نخ به درستی در جایگاه خود قرار بگیرد.
ریشه بافی مغزی
ریشه دوزی قالی به روش مغزی به دو صورت انجام می گیرد:
در روش اول ابتدا نخ مخصوص چله که اندکی نازک تر از نخ چله قایل است را سوزن می‌کنند، دو سر نخ را به هم نزدیک می کنند.
در روش دوم سرنخی که سوزن دارد را به میخی که روبه روی قالی نصب شده گره زده می‌شود، سوزن را وارد اولین ردیف گره کرده و از چند رج بالاتر بعد از عبور از پود ها و گره‌ها آن را خارج می کنند؛ سپس به صورت مورب داخل ردیف کناری نموده و پس از عبور از گره های ردیف دوم آن را از لبه قالی خارج می‌سازند سپس سوزن را به دور میخ عبور می‌دهند و وارد ردیف سوم می سازند.
ریشه بافی مغزی نیازمند حساسیت و دقت بسیار بالاتری می باشد و از این روش خیلی کمتر از دو روش قبل استفاده می شود.
ریشه پنجره‌ای
در ریشه پنجره‌ای گره‌ها اغلب از جنبه زیبایی کار می شوند و برای زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ریشه نجره‌ای برای فرش های ابریشمی و ظریف مورد استفاده قرار می گیرد.
نحوه ریشه پنجره اغلب به این شکل است که ،ابتدا ریشه‌های گره نخودی و یا حتی دو گره انجام داده می شود؛ و بعد از آن امتداد ریشه‌های همسو را نیز حدودا در فاصله ۱/۵ الی ۲ سانتیمتر با ریشه‌های همسو گره می‌زنند.
نتیجه نهایی کار همه‌ی ریشه های فرش به صورت پنجره‌ای شکل می شوند.
ریشه دستباف دو گره
دو گروه شامل دو گره با هم بر روی یک دسته ریشه انجام می شود. معمولاً نخ از جنس چله فرش و با ضخامت خود فرش انتخاب می گردد. این انتخاب باعث محکمتر شدن ریشه فرش می شود و از باز شدن آن جلوگیری می کند. این کار را به ترتیب توسط دسته بندی ریشه ها انجام می دهند.
عموماً برای قالی های نو و کم کارکرد که دارای ریشه‌های بلند و سالم می باشند انجام می گردد.
ریشه دستباف گلیم باف
در صورت نیاز به ترمیم ریشه گلیم باف، از روش گره زدن ریشه فرش، استفاده می‌شود، تا از تخریب ریشه جلوگیری شود. این ریشه بافی برای بازگرداندن فرش به حالت اولیه می شود. در نتیجه عمر قالی افزایش پیدا می کند.
قیمت ریشه زنی فرش دستباف، ماشین
برای برآورد هزینه ریشه زنی فرش می توانید در هنگام مراجعه به قالیشویی با آن ها صحبت کرده و هزینه آن را جویا شوید. بر اساس نوع بافت فرش، هزینه ریشه بافی فرش‌ها با هم فرق می‌کنند.
من فرش ابریشم ریشه بافی کردم خیلی خوب شد