ترمیم پارگی فرش ماشینی، رفوی پارگی قالی دستباف
رفوی فرش پاره شده: برای ترمیم پارگی می‌توانید از قالیشویی‌ها کمک بگیرید، کارخانه‌های قالیشویی دستگاه‌ها و روش‌های روفوی پارگی را بخوبی می‌دانند و برای هر نوع قالی راهکار مناسبی ارائه می‌دهند.
ترمیم پارگی فرش چیست؟
ترمیم قالی که پاره شده یا پوسیده شده را رفو می‌گویند. این عمل ترمیم را می‌توان برای قالی‌های سوخته نیز انجام داد. در این مقاله با رفوی پارگی فرش به صورت کامل آشنا می‌شوید.
به هر دلیلی ممکن است فرش شما آسیب ببیند؛ درست است که بافت آنها به ظاهر محکم و مقاوم می‌باشد اما نه در این اندازه که حتی پاره نشود. به هر حال یک بافت متشکل از ابریشم یا نخ می‌باشد، ابریشم به نسبت نخ مقاومت بالاتری دارد، اما در شرایط پوسیدگی یا وارد شدن ضربه هم نخ ابریشم و هم نخ معمولی از بین می‌روند.
در برخی مواقع فرش نو می‌باشد، اما به علت وارد شدن ضربه پاره شده‌است و آسیب آن به اندازه‌ی چند سانتیمتر بیشتر نمی‌باشد، در این صورت می‌توانید قالی خود را به قالیشویی‌هایی که کار ترمیم انجام می‌دهند بسپارید تا آن را بسیار با دقت ترمیم کرده و تحویل دهند.
دلایل پاره شدن فرش
قبل از اینکه وارد جزئیات تعمیرات فرش شویم، دلایل پاره شدن قالی را با هم بررسی می‌کنیم. بافت این محصولات بسیار محکم می‌باشد و نباید به راحتی دچار آسیب شود. اما ممکن است در بعضی شرایط برخی نقاط دچار پارگی شوند. برخی از دلایل آن عبارتند از:
- سوختگی: در قالی‌هایی که از نخ مصنوعی پلاستیکی در آن استفاده شده‌است، بیشتر سوختگی پیش می‌آید. با قرار دادن یک وسیله داغ روی فرش ممکن است همان قسمت دچار سوختگی و پاره شدن شود. برای رفع آن باید آن قسمت را بریده و رفو انجام دهید.
- بیدزدگی: این مشکل یکی دیگر از آسیب‌های تهدید کننده برای فرش است. وقتی که بافت خیلی زیاد ضعیف و نازک شود، کوچکترین ضربه‌ها نیز باعث پارگی و آسیب می‌شوند. این مشکل برای قالی‌های ماشینی نیست و فقط برای فرش دستباف اتفاق می‌افتد. با گذشت زمان طولانی از تولید این محصولات احتمال بیدزدگی در آنها افزایش می‌یابد.
- پوسیدگی: یکی دیگر از مشکلاتی است که می‌تواند فرش‌ها را تهدید کند. این فرآیند معمولا زمانی شروع می‌شود که قالی عمر مفید خود را تمام کرده و کهنه می‌شود. با گذر زمان، بافت‌ها به حدی ضعیف می‌شود که حتی کوچکترین فشارها یا ضربات باعث پارگی آن خواهند شد. شدت پوسیدگی زمانی بیشتر می‌شود که اولین نشانه‌های آسیب‌دیدگی در ریشه فرش مشاهده گردد. بنابراین، توصیه می‌شود در صورت مشاهده هرگونه آسیب به ریشه، به سرعت اقدام به تعمیر و ترمیم نمایید تا از گسترش آسیب جلوگیری شود.
- بریدن: در بسیاری از موارد، تماس یک جسم تیز با سطح فرش باعث پارگی آن می‌شود. این آسیب معمولاً زمانی بیشتر مشاهده می‌شود که قالی قدیمی‌تر باشد. ابزارهایی مانند چاقو، قیچی، تیغ موکت‌بری و موارد مشابه قادرند با برخورد به بافت، آن را پاره کرده و در نتیجه نیاز به تعمیر پیدا کند.
- تا کردن اشتباه فرش (برای جلوگیری از آسیب، پیشنهاد می‌شود قبل از تا کردن، کمی آن را نم‌دار کنید)
- عبور سیم‌ها و کابل‌ها از زیر قالی و فشار ناشی از راه رفتن بر روی آن.
- شستشوی نادرست و تمیز کردن غیر اصولی فرش (استفاده از برخی دستگاه‌ها و مواد شیمیایی ممکن است به قالی آسیب‌های جدی وارد کند).
- سایش و فرسایش قسمت‌های مختلف به دلیل راه رفتن مداوم بر روی آن
هزینه‌ی رفوی فرش ماشینی و دستباف
برای رفوی فرش پاره ابتدا باید جنس آن را اعلام کنید، سپس میزان پارگی را نشان دهید، تا هزینه‌ی رفو برای شما مشخص شود؛ در صورت تمایل به پرداخت آن هزینه می‌توانید آن را به ترمیم بسپارید. اما در کل هزینه‌ی رفوگری فرش پاره، هزینه‌ی چندان بالایی نمی‌باشد.
کدام قسمت از پارگی فرش را می توان رفو کرد؟
برای رفوی پارگی فرش، اگر میزان پارگی زیاد باشد، باید یک تکه دیگر را که مشابه بافت و رنگ آن می‌باشد به کار برد. اما اگر میزان پارگی در سطح کمی باشد می‌توان با نخ و سوزن و یا چرخ ویژه‌ی دوخت فرش آن را رفو کرد.
فرقی نمی‌کند که پارگی در کدام بخش باشد، هر چند که برای رفو از بخش‌های کناره به نسبت بخش‌های میانی، می‌توان راحت‌تر ترمیم را انجام داد.
برای یک رفوگر ماهر فرقی ندارد که کدام قسمت از فرش پاره شده باشد، کسی که تبحر کافی در شغلش دارد می‌تواند با بهترین روش، کارش را انجام دهد.
انواع پارگی در فرش‌های ماشینی و دستبافت
ماشینی:
- پارگی در ناحیه مرکزی
- پارگی در بخش‌های عرضی یا طولی
- پارگی ناشی از شل شدن چسب‌های پشت فرش
- پارگی در محل اتصال شیرازه‌ها و ریشه‌ها
دستبافت:
- پارگی در امتداد طول یا عرض
- پارگی در ناحیه اتصال شیرازه‌ها به فرش
- پارگی در مرکز
- پارگی در محل اتصال ریشه‌ها
مراحل رفوی فرش پاره شده
امروزه قالیشویی‌ها با دقت و مهارت بالا خدمات ترمیم را ارائه می‌دهند. این فرآیند ترمیم نیازمند استفاده از ابزار و تجهیزات ویژه‌ای است. برای تعمیر فرش‌های آسیب‌دیده، مراحل خاصی باید دنبال شود.
- ابتدا ابعاد و شدت پارگی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا روش مناسب برای ترمیم آن تعیین گردد.
- برای تسهیل در ترمیم، قسمت پاره شده فرش را با استفاده از یک چهارپایه کوچک یا ابزار مشابهی کمی بالا می‌آورند تا تعمیرکار بتواند به راحتی به آن دسترسی داشته باشد.
- قسمت پاره شده فرش با استفاده از قیچی‌های تیز و دقیق از دیگر بخش‌ها جدا می‌شود. سپس تمام نخ‌های اضافی و تار و پودهای باقی‌مانده در آن ناحیه به طور کامل از هم تفکیک می‌شوند.
- فرآیند ترمیم و رفوی فرش پاره شده با استفاده از یک قطعه دیگر که رنگ آن با قسمت آسیب‌دیده هماهنگ باشد آغاز می‌شود. این تکه نیازی به همسان بودن از نظر طرح ندارد، اما باید رنگ آن به گونه‌ای انتخاب شود که پارگی به وضوح دیده نشود. همچنین، بهتر است از نخ‌هایی برای دوخت استفاده شود که جنس آنها مشابه نخ‌های فرش باشد تا همگونی بیشتری ایجاد شود.
- قطعه مورد نظر با استفاده از سوزن‌های بزرگ و نخ‌های ضخیم به قسمت آسیب‌دیده متصل می‌شود. ابتدا دوخت در راستای تارهای فرش انجام شده و سپس در جهت پودها ادامه می‌یابد.
وسایل و ابزار لازم برای انجام رفوی فرش
بهتر است قبل از انجام این کار با ابزار مورد نیاز آن آشنایی لازم را داشته باشید. انجام این کار بسیار حساس می‌باشد، به همین جهت اگر از ابزار تخصصی استفاده نکنید امکان آسیب بیشتر به قالی وجود دارد. به جز مواردی که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم، وسایلی مانند نوار چرمی، میخ‌کش، درفش، موم، تخته شیب‌دار، قاشین برای باز نمودن پرزها، شانه رفوگری، دار رفوگری، شیرازه و … ممکن است برا رفوی انواع فرش، انواع آسیب و شدت آن مورد استفاده قرار گیرد.
- آستر، روکش و وصله: از این وسیله برای ترمیم لبه آسیب دیده فرش استفاده می‌شود. جنس آنها از پارچه‌های محکمی مانند پارچه ساک و غیره می‌باشد.
- خامه قالی: در نقاطی از فرش که ساییدگی دیده می‌شود، از این وسیله استفاده می‌کنند. این نخ حالت ارتجاعی زیادی داشته و از مواد مصنوعی، نایلون، ابریشم، پنبه و پشم ساخته می‌شود.
- نخ مناسب: بهترین انواع نخ برای انجام رفوکاری، که دارای نرمی و استحکام زیادی است، نخ لنین می‌باشد. این وسیله از مهم‌ترین وسیله‌های مورد نیاز است، پس بهتر است با نوع الیاف و مواد فرش و آسیب وارد شده همخوانی داشته باشد.
- دم باریک یا انبردست: برای راحت‌تر شدن سوزن دوزی از این وسیله‌ها استفاده می‌شود. زیرا عبور سوزن از بافت ضخیم فرش سخت است و به کمک این وسیله راحت انجام می‌شود.
- انگشتانه یا انگشتی: یک وسیله محافظت از انگشتان در برار سوزن و وسایل برش است. مخصوصا برای افراد تازه کار که بیشتر در معرض آسیب هستند وسیله مناسبی می‌باشد.
- سوزن مختص رفوکاری: مهم‌ترین و اصلی ترین ابزار سوزن است. ابعاد سوزن باید متناسب با فرش باشد. به طور معمول طول آن باید 5 تا 7.5 سانت باشد.
- ابزار برش: وقتی بخش‌هایی از فرش آسیب می‌بینند، مانند پارگی، سوختگی یا هر نوع خرابی دیگر، نیاز است که با ابزارهایی مانند چاقو، کاتر یا قیچی قسمت‌های آسیب‌دیده بریده شوند تا امکان رفو و تعمیر آن فراهم گردد.
رفوی فرش پوسیده چگونه انجام می‌شود؟
رفوی قسمت پوسیده نیز همانند رفوی فرش پاره می‌باشد. با این تفاوت که برای رفوی قالی پوسیده ابتدا باید قسمت پوسیدگی را کامل مشخص کرد و توجه کرد که فقط قسمتی از آن پوسیده شده‌است، یا اینکه نخ کل آن قابل ترمیم نمی‌باشد. در صورتی که کل نخ فرش ضعیف شده باشد، رفوی راهکار مناسبی نمی‌باشد و باید قالی کهنه را کلا با یک محصول نو عوض کرد.
اگر پارگی به اندازه بزرگ‌تری باشد خب قاعدتا جای ترمیم آن نیز تا حدودی مشخص خواهد بود. اما می‌توانید آن قسمتی که ترمیم شده‌است را با پایه‌ی مبل یا گلدانی پوشاند.
اگر نیاز به ترمیم ریشه‌های فرش دارید این مطلب را بخوانید>
آموزش رفوی فرش پاره شده در منزل
برای رفوی فرش پاره شده می‌توانید در خانه نیز اقدام کنید. اما باید یک سوزن مناسب برای اینکار داشته باشید. با توجه به جنس آن نیز باید نخ مناسب انتخاب کنید که بتواند مقاومت خوبی داشته باشد و سریع از بین نرود.
البته توجه داشته باشید که میزان پارگی اگر در یک خط صاف باشد و فاصله‌ی آن نیز کم باشد می‌توان آن را را در خانه رفو کرد. اگر میزان پارگی فرش شما زیاد هست اصلا وارد این ماجرا نشوید و از ابتدا رفوی پارگی آن را به یک قالیشویی خوب بسپارید.
نکته برای رفوی فرش: بخاطر داشته باشید که قبل از انجام عمل ترمیم یا رفو ابتدا آن را بشویید تا رنگش به صورت واضح مشخص باشد که نخ با رنگ غیر همسان برای آن به کار نرود.
رفوی فرش پاره شده ماشینی
برای رفوی فرش ماشینی در صورت پارگی کوچک از نخ و سوزن مناسب استفاده می‌کنند.
در صورت پارگی بزرگ بر سطح فرش نیز از دستگاه‌های شبیه چرخ خیاطی که در قالیشویی‌ها موجود می‌باشد استفاده می‌کنند.
رفوی پارگی فرش دستباف و ابریشم
برای ترمیم فرش‌های دستباف از روش‌های دستی استفاده می‌شود. بافت دستباف به مرور زمان فشرده تر می‌شود و نخ‌ها در هم تنیده می‌شوند. برای باز کردن این خوابیدگی بافت از دار قالی استفاده می‌شود البته بیشتر در حین ریشه بافی، بافت فرش را نیز از فشردگی خارج می‌کنند.
برای رفوی دستباف نیاز به استفاده از همان نخ بافته شده می‌باشد. بافت دستباف با بافت فرش‌های ماشینی متفاوت می‌باشد. برای رفوی دستباف نیاز به مهارت بیشتری می‌باشد.
برای سپردن فرش ابریشم و دستباف خود جهت رفو، حتما از هنر افراد حاذق و ماهر این حرفه استفاده کنید.
نگهداری مناسب از فرش‌های پاره‌شده
اگرچه قالیشویی‌ها در سراسر کشور خدمات تعمیر فرش‌های پاره شده را ارائه می‌دهند، اما برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه، بهتر است از قالی‌های خود به خوبی مراقبت کنید تا نیازی به مراجعه به مراکز تعمیر نباشد. در این زمینه، رعایت نکات گفته شده می‌تواند به شما کمک کند:
- تمیز کردن فوری لکه‌ها: لکه‌ها می‌توانند بافت فرش را آسیب زده و باعث خرابی آن شوند. برای جلوگیری از این امر، بهتر است لکه‌ها را به محض مشاهده با شوینده‌های مناسب پاک کنید.
- استفاده از روفرشی: این وسیله‌ها در بسیاری از خانه‌ها برای محافظت از قالی‌ها در برابر آسیب‌هایی مانند گرد و غبار یا اجسام تیز به کار می‌روند. این پوشش‌ها علاوه بر محافظت، می‌توانند زیبایی فضای خانه را نیز حفظ کنند، زیرا در طرح‌های مختلفی موجود هستند. اگرچه برخی ممکن است نخواهند فرش خود را با آن بپوشانند، اما توصیه می‌شود هنگام استفاده از سفره یا سرو میوه و در مواقعی که اجسام تیز نزدیک فرش می‌آید، از آنها بهره ببرید تا قالی شما سالم بماند.
- گردگیری روزانه فرش‌ها: برای حفظ سلامت قالی‌ها، بهتر است آنها را هر روز یا حداقل هر دو روز یکبار گردگیری کنید. استفاده از جاروبرقی به دلیل توان مکش بیشتر و پاکسازی عمیق‌تر فرش از گرد و خاک، موثرتر است. اگر این کار را به تعویق بیاندازید، خاک به ریشه نفوذ کرده و باعث پوسیدگی و آسیب در طول زمان می‌شود.
در این مقاله در مورد رفوی پارگی فرش ماشینی و دستباف صحبت کردیم. اگر شما هم تجربه‌ای دراین مورد دارید برایمان بنویسید و رفوگران ماهر شهر خود را معرفی کنید تا دیگران نیز از آن ها بهره ببرند.
فرش من زیر گلدون بود اب داده بودم خیس شده بود پوسید میشه ترمیم کرد؟
بله میتونید از قالیشویی ها وفرش فروشی های محله خودتون ادرس رفو گر بگیرید
باسلام. خدمت دوستان عرض کنم.. کار قالیشویی شستن فرشه… وکار مرمت فرش توسط استاد کاران ماهر انجام می‌شود… از من کوچیک به عنوان یک مرمت کهنه کار وسدیمی خواهش میکنم برای انجام هرکاری با استاد کاران مرمت مشورت کنند… نظریه ما بر اینه حتی فرش دستبافت را به قالیشویی ها جهت شور ندید… چه برسه مرمت .. مثل اینه که شما اتومبیل خودتونا ببرید کارواش موتورشا تعمیر بکنید